Mengapa Negara Lain Lebih Maju? Jawaban Kiai Bondowoso

Dalam sebuah pengajian di pondok pesantren Bondowoso, seorang jama'ah bertanya pada kiai.
“Jika kita melihat negara lain di luar, kelihatannya lebih maju dan lebih makmur daripada kita. Padahal tidak ada ulama dan mereka tidak menerapkan islam dalam kesehariannya. Bagaimana pandangan pak kyai tentang hal ini?”

Pak kyai balik bertanya, “Contonah nagereh se lebbi maju derih abek dibik reyah dimmah?”
“Amerika pak kyai”
“Amerika se lebbi maju apanah?”
Jama’ah pun tertawa semua.
Pak kyai melanjutkan, “e careta'annah yeh, neng amerika rowah kelas professor beih hp-nah nokia lajuh. Abek dibik tokang betoh negguk smartphone. Engkok tak paham amerika mak ekocak lebbi maju reyah apanah. Daya beli mereka rendah. Mereka gajinya besar tapi barang mahal. Neng edinnak tak endik geji bengal abinih.

Indonesia daya belinya dahsyat. Mon tak parcajeh cobak ka Singapura. Mon bedeh toko se abelenjeh oreng Indonesia, reggenah epaongge. Neng mekkah, nengg Vietnam, abek dibik belenjeh pasteh reggenah epaongge. soalnya mereka menganggap semua orang Indonesia kaya. Amerika apanah se lebbi maju?
Neng jepang oreng biasa tak bisa melleh sepeda motor. Neng dinnak modal 500 ebuh motor eter-ateragih sampek ka roma. Neng Jepang be'en ye repot nyareh kancah bik tatanggeh, apah pole mon kolek'en be'en bernanah bideh, neng dinnak korlah gik apal Pancasila,rowah kancanah be'en kabbi, rowah taretanah be'en kabbi. Apanah se lebbi maju?
Neng dinnak be'en negguh liga inggris, liga spanyol, liga champion sakareppah be'en. Neng inggris be'en koduh majer, mala bedeh se inden sampek 3 bulen perak terro ninggueh bal-balan. Mak de'iyeh eyaraneh lebbi maju?
Be'en mon neng Malaysia, neng Vietnam, neng Thailand, cobak nginep neng hotel otabeh losmen. Pokol dubelles malem cobak kaloar, pas nyareh mie rebus, nyareh nasek, nyareh kopi.tadek, jam malam la totop kabbi, oreng tak olle kaloar. Neng dinnak je tak beje gik bedeh oreng ajuel. Teros apanah se lebbi maju?

E Bendebesah sambel acem macem, tiap warung en laen. Kakanan ? Acem macem sampek palengen cetakkah be'en mon mikker. Neng Eropa dissak, derih pocok dejeh Norwegia sampek pocok laoknah Spanyol bedukkannah padeh. De'eyeh rowah lebbi maju?
Be'en mon odik e Cina, perak olle agebei anak sittong. Lebbi derih sittong epegek pas diinterogasi pemerintah. Mon neng edinnak, roma perak ngontrak sabben areh bengal agebei anak. Dimmah negereh se lebbi maju?
Seluruh dunia, yang bisa mensyukuri keberadaan daun pisang oreng Indonesia. Deun geddeng bisa deddi pincuk, tajin, deddi senddok, deddi lontong, lemper, sumpel. Di saat negara lain berlomba membuat produk bungkus makanan ramah lingkungan, oreng Indonesia molae jemen lambek la nganggui.
Engkok mon pas len jelenen ka luar negeri tak taoh nemmoh biting. Bedenah perak steples. Apah be'en pekker biting rowah gempang. Lambek buto atosan taon taon se nemmuagih biting. Mon sateyah perak kareh niroh. Ming seko biting we isoh dadi industry besar.

Negereh dimmah se lebbi maju.
Abek dibik reyah negereh se paling esayang Gusti Allah, tak usa minder. Kemajuan mereka hanya kemajuan semu.”

Renung agih gi